Kratak istorijat

Institut za nuklearne nauke „Vinča“ ima dugu tradiciju u proizvodnji mernih instrumenata za merenje radioaktivnog zračenja. Oni su se proizvodili u laboratoriji za elektroniku. Neki od tih uređaja su: prenosni monitori zračenja – KOMO-T3, KOMO-TM, KOMO-TN, KOMO-TL; stacionarni alarmni monitori zračenja MZ-10,20,30 i 100; merači površinske kontaminacije – RMK-10, RMK-10P i RMK-10N. Nakon prestanka rada laboratorije za elektroniku, laboratorija za zaštitu od zračenja i zaštitu životne sredine počinje sa razvojem, proizvodnjom i servisiranjem instrumenata za sopstvene potrebe, a kasnije i za tržište. Bliska saradnja sa sektorom za etaloniranje olakšava razvoj dozimetara kao i njihovo ispitivanje u fazama razvoja i proizvodnje. Proizvodnja namiruje sopstvene potrebe Instituta, kao i dela domaćeg tržišta.

MOKO 100

Prvi uređaj koji je Laboratorija počela da proizvodi je monitor kontaminacije – MOKO 100. Namena mu je pre svega merenje i detekcija kontaminacije površina β i β-γ radionuklidima. Instrument može da se koristi i za merenje jačine doze u polju γ zračenja prisutnog u ambijentu gde se monitor nalazi na osnovu osetljivosti detektora na γ zračenje. Ovaj model se više ne proizvodi.Prvi uređaj koji je Laboratorija počela da proizvodi je monitor kontaminacije – MOKO 100. Namena mu je pre svega merenje i detekcija kontaminacije površina β i β-γ radionuklidima. Instrument može da se koristi i za merenje jačine doze u polju γ zračenja prisutnog u ambijentu gde se monitor nalazi na osnovu osetljivosti detektora na γ zračenje. Ovaj model se više ne proizvodi.

Razvoj novih uređaja

DMRZ-M15

Od 2015. počinje proizvodnja digitalnog merača radioaktivnog zračenja DMRZ-M15 iz nastale potrebe za savremenim digitalnim instrumentom sa izmenjivim sondama. Model je unapređen 2019. godine. Njegove osnovne karakterisitike su: jednostavna upotreba, lako očitavanje rezultata merenja na velikom displeju u obliku cifara i u analognom obliku vidu bar-grafa. Pored zvučne indikacije svakog impulsa, postoji i poseban izlaz za slušalice. To omogućava korisniku lakši rad kada se uređaj koristi za detekciju izvora radioaktivnog zračenja i kontaminacije u okruženju sa povećanim nivoom buke. Funkcionalnost uređaja je značajno proširena mogućnošću korišćenja više tipova sondi uz opciono korišćenje produžnog kabla dužine do 100 m za daljinska merenja. Ovo je posebno korisno kada je u pitanju merenje izvora visokih aktivnosti (radioaktivni otpad, vanredna radijaciona situacija, udaljene merne tačke od kontrolnog punkta…), jer operater može biti na bezbednoj udaljenosti od izvora zračenja.

Modeli sondi:

  • Sonda S1 – detekcija i merenje kontaminacije radionuklidima koji emituju beta i/ili gama zračenje i merenje ambijentalnog doznog ekvivalenta H*(10) u opsegu od 0,1 µSv/h do 1 mSv/h
  • Sonda S2 – energetski kompenzovana sonda za merenje ambijentanlog doznog ekvivalenta H*(10) u opsegu od 0,1 µSv/h do 10 mSv/h (u fazi razvoja i ispitivanja)
  • Sonda S3 – merenje visokih vrednosti ambijentanlog doznog ekvivalenta H*(10) u opsegu od 100 µSv/h do 10 Sv/h (u fazi razvoja i ispitivanja)

DMRZ-M15A

Tokom 2019. i 2020. godine razvijen je stacionarni alarmni merač radioaktivnog zračenja DMRZ-M15A na osnovi prenosnog uređaja DMRZ-M15. Razvijena je i sonda S1M sa poboljšanim mernim opsegom od 0,05 uSv/h do 1 mSv/h. Na slici je prikazan merni sistem sastavljen od tri merača u zajedničkom kućištu i zajedničkim napajanjem. Sistem se napaja mrežnim naponom od 220 V. Modularnost sistema obezbeđuje međusobnu nezavisnost mernih jedinica i brzu zamenu u slučaju otkaza neke od jedinica.

Servisiranje

U laboratoriji se pored razvoja i proizvodnje vrši i servisiranje dozimetrijske opreme naše i strane proizvodnje. Servis je obezbeđen za sve naše uređaje u i van garantnog roka. Za više informacija u vezi prodaje i servisa pozovite ili pišite na:

Miloš Đaletić

E-mail: djaletic@vin.bg.ac.rs

telefon: 011/630-84-38