Laboratorija za etaloniranje
Laboratorija za etaloniranje u okviru Laboratorije za zaštitu od zračenja i zaštitu životne sredine „Zaštita“ je Sekundarna standardna dozimetrijska laboratorija (SSDL), koja je zadužena za čuvanje nacionalnih etalona republike Srbije za fizičke jedinice Gy (grej) i Sv (sivert) za gama i X-zračenje. Etaloniranja se obavljaju u fizičkim veličinama kerma u vazduhu, apsorbovana doza u vodi, lični dozni ekvivalent na dubinama od 10 mm i 0,07 mm, ambijentalni dozni ekvivalent na dubini od 10 mm, proizvod kerme i površine, proizvod kerme i dužine i praktična vrednost vršnog napona, u oblastima radioterapije, dijagnostičke radiologije i mamografije, kao i zaštite od zračenja i individualnog monitoringa. Laboratorija zadovoljava potrebe za etaloniranjem opreme za merenje jonizujućeg zračenja koja se koristi u radijacionim delatnostima, kao što je radioterapija, dijagnostička radiologija, nuklearna medicina, industrijska primena izvora zračenja itd.
Laboratorija redovno učestvuje u svim dostupnim interkomparacijama sa drugim metrološkim laboratorijama iz Evrope, kao i u interkomparacijama koje organizuju Međunarodna agencija za atomsku energiju i EURAMET. Od 2014. godine, Institut Vinča je imenovani institut za jonizujuće zračenje, na osnovu odluke Direkcije za mere i dragocene metale. U toku 2019. godine, mogućnosti etaloniranja i merenja (CMC) naše laboratorije su prihvaćene za objavljivanje u bazi Međunarodnog biroa za tegove i mere – BIPM KCDB.
Sekundarni etaloni visoke tačnosti i kvaliteta se koriste za uspostavljanje i održavanje navedenih dozimetrijskih veličina. Ovi etaloni su etalonirani u laboratorijama višeg reda.
Pružanje usluga
SSDL Instituta Vinča pruža usluge etaloniranja i ozračivanja u oblasti radioterapije, dijagnostičke radiologije, zaštite od zračenja i individualnog monitoringa. Laboratorija poseduje akreditaciju prema SRPS ISO/IEC 17025:2017. Uspostavljen sisitem menadžmenta kvalitetom garantuje kredibilnost i tačnost rezultata etaloniranja.
Usluge etaloniranja se pružaju na zahtev korisnika. Postupak uključuje sledeće korake:
- Korisnik šalje zahtev za etaloniranje, dogovaraju se uslovi etaloniranja (veličina u kojoj se obavlja etaloniranje, kvaliteti snopova – gama ili X-zračenje, broj dozimetara, rokovi) i šalje se zvanična ponuda
- Komunikacija (putem telefona ili e-mail) sa laboratorijom za etaloniranje, radi dogovaranja termina za etaloniranje
- Dozimetri se dostavljaju u laboratoriju putem pošte, kurirske službe ili lično
- Po završetku etaloniranja, dozimetri se šalju nazad poštom, kurirskom službom ili se preuzimaju lično (u skladu sa zahtevom korisnika). Vrši se uplata na račun Instituta Vinča
- Uverenja o etaloniranju ili izveštaji o ozračivanju se dostavljaju korisniku
Dozimetrijske veličine
Etaloniranje se obavlja u sledećim dozimetrijskim veličinama:
- Apsorbovana doza u vodi (Gy) i jačina apsorbovane doze u vodi (Gy/s) za gama zračenje
- Kerma u vazduhu (Gy) i jačina kerme u vazduhu (Gy/s) za gama i X-zračenje
- Proizvod kerme i površine (DAP) (Gy mm2) za X-zračenje
- Proizvod kerme i dužine (DLP) (Gy mm) za X-zračenje
- Ambijentalni dozni ekvivalent H*(10) (Sv) i jačina ambijentalnog doznog ekvivalenta (Sv/h) za gama i X-zračenje
- Lični dozni ekvivalent na dubinama od 10 i 0,07 mm, Hp(10) (Sv) i Hp(0,07) (Sv) za gama i X-zračenje
- Parametri koji se koriste u dijagnostičkoj radiologiji: visoki napon (kV) izražen kao praktična vrednost vršnog napona (PPV).
Etaloniranje u oblasti radioterapije
Etaloniranje i ozračivanje za potrebe individualnog monitoringa
Etaloniranje dozimetara za zaštitu od zračenja
Etaloniranje u dijagnostičkoj radiologiji
Postupak etaloniranja
Usluge etaloniranja se pružaju na zahtev korisnika. Postupak uključuje sledeće korake:
- Korisnik šalje zahtev za etaloniranje, dogovaraju se uslovi etaloniranja (veličina u kojoj se obavlja etaloniranje, kvaliteti snopova – gama ili X-zračenje, broj dozimetara, rokovi) i šalje se zvanična ponuda
- Komunikacija (putem telefona ili e-mail) sa laboratorijom za etaloniranje, radi dogovaranja termina za etaloniranje
- Dozimetri se dostavljaju u laboratoriju putem pošte, kurirske službe ili lično
- Po završetku etaloniranja, dozimetri se šalju nazad poštom, kurirskom službom ili se preuzimaju lično (u skladu sa zahtevom korisnika). Vrši se uplata na račun Instituta Vinča
- Uverenja o etaloniranju se dostavljaju korisniku
Obim akreditacije laboratorije za etaloniranje
Merne mogućnosti laboratorije za etaloniranje
Mreža sekundarnih standardnih dozimetrijskih laboratorija IAEA-WHO
KONTAKT
T: +381 11 6308438